به کودکان مولتی ویتامین بدهیم یانه؟
طوطیا:دریافت کافی ویتامین ها و مواد معدنی برای اطمینان از رشدکودک از اهمیت بسیاری برخوردار است. کودکانی که از رژیم غذایی مناسبی برخوردارند معمولا به مولتی ویتامین خاصی نیاز ندارند. ولی کودکانی که در معرض کمبود های تغذیه ای قراردارند باید مولتی ویتامین مصرف کنند. در ادامه همه چیز را درمورد مولتی ویتامین در کودکان و موارد ضرورت مصرف آن بررسی میکنیم.
متخصصان بر سر این که آیا دادن مکمل مولتی ویتامین / مینرال روزانه به همه بچهها فکر خوبی هست یا خیر اختلاف نظر دارند. مثلا آکادمی بیماریهای اطفال امریکا (AAP) توصیه میکند که فقط در صورت تجویز پزشک به کودک خود مکمل بدهید. APP معتقد است از آنجا که بیشتر مواد غذایی از این نظر غنی هستند، بیشتر کودکان به مکمل احتیاجی نخواهند داشت. از طرف دیگر، APP اعلام میکند که مکمل مولتی ویتامین / مینرال چنانچه از مقدار مجاز توصیه شدهی روزانه (RDA) برای مصرف ویتامین و املاح بالاتر نرود هیچ ضرری نخواهد داشت.
همچنین اطلاعات زیادی در مورد مولتی ویتامین های مختلف و شرکت هایی که محصولاتشان را به بازار عرضه می کنند، وجود دارد، بنابراین جستجو و خرید ویتامین ها کار وقتگیری است.از مصرف قرص کلسیم برای داشتن استخوان های قوی و ویتامین ث برای حفظ ایمنی بدن تا دادن ویتامین ها به فرزند برای حفظ سلامتی او از جمله سوالاتی است که ذهن والدین را بخود مشغول کرده است. در پاسخ به این سوالات می توان گفت که اگر فرزندتان یک رژیم غذایی سالم و متعادل دارد، معمولا نیازی به مصرف مکمل ها و ویتامین های اضافی نیست.
یک رژیم غذایی سالم و متعادل از ویژگی های زیر برخوردار است:
مصرف سبزیجات با برگ های سبز و میوه ها
محصولات لبنی متشکل از شیر، ماست و پنیر
مصرف مقدار مناسبی از غلات اعم از جو، ذرت و برنج قهوه ای
مصرف مقدار مناسبی از پروتئین ها اعم از مرغ، ماهی، تخم مرغ و گوشت
ویتامین های ضروری و مواد معدنی (مولتی ویتامین مینرال)
همه ما می دانیم که برچسب ترکیبات غذایی می تواند گمراه کننده باشد و اغلب مشخص نیست که چه درصدی از مواد مجاز خوراکی در هر محصول وجود دارد. با نگاه کردن به برچسب محصول، باید به ترکیباتی که برای رشد بهتر کودک ضروری است، توجه نمود.
ویتامین آ: این ویتامین برای حفظ سلامت چشم، پوست، سیستم ایمنی و تقویت رشد و داشتن یک بافت سالم و ترمیم استخوان مهم است. از منابع ویتامین آ می توان به سبزیجات نارنجی و زرد رنگ مثل هویج، سیب زمینی، شربت نارنج، پنیر، تخم مرغ و شیر اشاره کرد.
ویتامین های ب کمپلکس: شامل؛ ویتامین B1( تیامین)، B2 (ریبوفلاوین)، B3 (نیاسین)، B6 (پیریدوکسین) و B12 (سیانوکوبالامین) هستند. ویتامین های B نقش مهمی در فرایند متابولیسم و تولید انرژی و نیز عملکرد سیستم عصبی و سیستم گردش خون دارند.
ویتامین ث: این ویتامین برای تشکیل کلاژن مهم بوده و موجب تقویت و حفظ سلامت پوست و عضلات می شود. این ویتامین برای عملکرد سیستم ایمنی و تشکیل ناقلان عصب بسیار مهم بوده و از منابع این ویتامین می توان به مرکبات، گوجه فرنگی، فلفل قرمز و سبز، بروکلی، توت فرنگی و کیوی اشاره کرد.
ویتامین دی: این ویتامین فرایند جذب کلسیم را آسان کرده و برای سلامت استخوان و تشکیل دندان بسیار مهم است. تماس با نورآفتاب موجب القای ویتامین دی در پوست شده و بهترین منبع ویتامین دی محسوب می شود. سایر منابع ویتامین دی شامل شیر و ماهی های سالمون و ماکرو می باشد.
کلسیم: این ماده برای تشکیل استخوان در کودکان و اطفال ضروری است. پنیر، شیر، ماست و نوشیدنی های غنی شده با کلسیم مثل آب پرتقال از منابع مهم کلسیم هستند.
آهن: این ماده برای تشکیل هموگلوبین حیاتی بوده و فرایند انتقال اکسیژن را آسان می کند. آهن برای عضلات و متابولیسم سایر بافت ها ضروری است. کودکان دچار سوء تغذیه و یا کودکانی که غذاهایی با کمترین منبع آهن را مصرف می کنند و نیز دختران نوجوان در معرض کمبود آهن هستند. از منابع مهم آهن می توان به گوشت گوساله، بوقلمون و سایر گوشت های قرمز، اسفناج و لوبیاها اشاره کرد.
گرچه سایر ریزمغذی ها برای بدن مهم هستند اما کمبود آنها بندرت اتفاق می افتد و فقط در شرایط خاص و غیرعادی روی می دهد. ترکیب ریزمغذی هایی که در بالا به آنها اشاره شد، می تواند راهنمایی برای انتخاب منبع ویتامین ها باشد.
کدام گروه از کودکان نیاز به مصرف مولتی ویتامین دارند؟
همان طور که قبلا اشاره شد، کودکان با داشتن رژیم غذایی متعادل نیازی به مصرف هیچ نوع مکمل ندارند. به هرحال امروزه بدلیل وجود مشغله های زیاد و تغییر سبک زندگی، والدین ممکن است قادر به پختن و تهیه غذاهای روزمره نباشند.
پزشک اطفال مصرف مکمل ها و ویتامین ها را برای گروهی از کودکان پیشنهاد می دهد:
کودکان بدغذا
کودکانی که به طور منظم، غذاهای متعادل، کامل و تازه نمی خورند
کودکانی که مرتبا فست فود یا غذاهای فراوری شده مصرف می کنند
کودکان گیاهخوار با رژیم غذایی خاص (که در معرض خطر فقر آهن یا کمبود ویتامین B12 هستند) ویا کودکانی که رژیم غذایی فاقد لبنیات دارند(و نیازمند مصرف قرص کلسیم هستند)
کودکان مبتلا به بیماری های مزمن مثل بیماری کرون، سلیاک، آسم یا بیماری مزمن کلیوی
کودکانی که در مصرف نوشیدنی های بی کربناتی زیاده روی می کنند که مصرف این نوشیدنی منجر به کمبود مواد معدنی و ویتامین می شود.
تشویق کودکان به خوردن غذاهای خوب و متعادل:
عموما فست فودها و غذاهای فرآوری شده نسبت به غذاها و خوراکی های سالم برای کودکان جذابتر است. بیشتر والدین می دانند که تهیه غذاهای سالم و دادن آن به کودکان بسیار وقت گیر و زمان بر است. اگرچه کودکان از مصرف غذاهای غنی از ویتامین اجتناب می کنند و به خوردن غذاهای فراوری شده گرایش دارند اما این نوع غذاها منبع ریزمغذی های موجود در میوه ها، سبزیجات و پروتئین ها نیستند. اگر فرزندتان از خوردن غذاهای مغذی اجتناب می کند، ناامید و دلسرد نشوید. تهیه و مهیا کردن غذاهای متنوع باعث می شود که اشتهای کودک به خوردن غذا تحریک شود.
پیش از مصرف مولتی ویتامین در کودکان با پزشک خود مشورت کنید
پیش از دادن هرنوع مولتی ویتامین به کودک خود ابتدا با یک پزشک و یا مشاور تغذیه مشورت کنید. مصرف برخی ویتامین ها بیش از مقادیر توصیه شده در روز اثرات سمی بر بدن داشته و می تواند منجر به بروز عوارضی از جمله حالت تهوع، سردرد و اسهال در کودک شود. مولتی ویتامین ها را همواره دور از دسترس کودکان قرار دهید. هر ساله هزاران کودک به دلیل عدم نظارت والدین و استفاده از دوز بالای ویتامین ها یا مواد معدنی دچار مشکلات عدیده پزشکی شده و راهی اورژانس بیمارستان ها می شوند. ضمن آنکه مولتی ویتامین ها برخلاف داروهای تجویزی تحت نظارت دقیق سازمان غذا و داروی آمریکا قرار ندارند و از این رو همواره در هنگام خرید مولتی ویتامین برای کودک خود باید جوانب احتیاط را رعایت کنید.
سخن پایانی
در شرایطی که کودک به مصرف ویتامین ها نیاز پیدا کرد سعی کنید تا حد امکان به جای مصرف مولتی ویتامین در کودکان با بهبود رژیم غذایی نیازهای تغذیه ای کودک را برطرف کنید. چنانچه با وجود تغییر در رژیم غذایی همچنان احساس کردید که کودک به مصرف مولتی ویتامین ها نیاز دارد با پزشک خود در این باره مشورت کنید.
